Search Facebook Instagram Twitter

Parlamento di Aruba a aproba e ley di ortografia

November 30, 2018

Dia prome di november 2018, Parlamento di Aruba a trata e ley di ortografia di Papiamento  durante un reunion publico. Maske cu e topico tabata trata ortografia, tabatin hopi pregunta tambe tocante Papiamento den enseñansa.

E reunion a bay den un bon ambiente y casi tur parlamentario a hiba palabra pa haci pregunta y pa expresa nan pensamento y sintimento tocante ortografia y Papiamento en general. Banda di 7 or di anochi, despues di un pauze largo, caminda mester a delibera cu e hurista presente con pa adapta e ley pa inclui e nomber na Papiamento, a aproba e ley di ortografia cu 20 voto pro y 0 contra.



Amienda aproba

Tabatin 3 amienda cu a wordo proponi. E prome dosnan, pa gobierno nombra un comision pa revision di e ortografia cada 5 aña of cada 10 aña, a wordo desaproba.

E amienda cu Parlamento a aproba unanimamente tabata e di tres amienda, cu ta trata e “citeertitel”, esta con bo ta referi na e ley. A dicidi cu por referi na e ley na Hulandes como “Landsverordening schrijfwijze Papiamento” y tambe na Papiamento como “Ordenansa nacional ortografia di Papiamento”.


Mocion aproba

Varios parlamentario a haci uzo di e ocasion pa trece un mocion dilanti. Tabatin 3 mocion cu a wordo aproba.

  1. E prome mocion ta pa urgi gobierno pa tur scol basico na Aruba por pasa examen di trafico na Papiamento na 2019.
  2. E di dos mocion ta pa urgi gobierno pa instala un instituto di idioma, introduci un diccionario splicativo y bin cu curso pa corector y traductor.
  3. Y e di tres mocion ta pa urgi gobierno pa institui un Academia di Papiamento hunto cu e islanan Corsou y Boneiro, cu lo tin e autoridad pa bin cu revision di e ortografia riba un base regular. E Academia lo mester consisti di expertonan conoci y reconoci riba e area di Papiamento.

Potret cortesia di MinFEC, Xiomara Ruiz-Maduro


Tanto Minister di Enseñansa, dr. Rudy Lampe, como Minister di Cultura, mr. Xiomara Ruiz-Maduro, tabata presente na e reunion pa por contesta pregunta di Parlamento. E presencia di e dos ministernan aki ta debi na e echo cu pa hopi aña e minister encarga cu enseñansa tabata esun cu tabata instala comision pa traha riba ortografia. Na 2015 a pasa e encargo ey pa Minister di Cultura.

Di parti di Departamento di Enseñansa, drs. Audrey Tromp-Wouters, coordinador di Proyecto Idioma den Enseñansa y lider di e grupo di trabou cu a traha riba e lista di palabra, tabata presente pa conseha Minister Lampe. Sra. Tromp a haya sosten di su colega linguista, drs. Juan Maduro y tambe di un grupo di experto cu a forma parti di e Comision di Ortografia, esta Ramon Todd Dandaré Mag. Ling., Pedro Velásquez y Evelyn Ruiz-Croes, di miembronan di e grupo di trabou cu a traha riba e lista di palabra, di ex-coleganan di Proyecto Idioma den Enseñansa y di miembronan di Fundacion Lanta Papiamento.



Cu aprobacion di e ley aki, Parlamento a oficialisa e ortografia cu enseñansa ta uzando caba desde 2009, despues cu e minister di e tempo ey, drs. Marisol Lopez-Tromp, a duna permiso pa cuminsa aplica e reglanan den enseñansa. Alabes e minister concerni a duna su aprobacion pa manda e version di 2009 pa Departamento di Legislacion y Asunto Huridico. Dos aña prome, esta na 2007, Parlamento ya caba a expresa su sentimento positivo pa aplica e reglanan di ortografia, anticipando e formalisacion legal.

Pa medio di esaki Departamento di Enseñansa kier a gradici tur e profesionalnan cu den transcurso di tempo a traha riba e reglanan di ortografia y e lista di palabra. Tambe tur parlamentario, tur minister y tur otro persona cu di un manera of otro a yuda haci posibel cu Aruba tin un ortografia amplia oficial na 2018.


Material di referencia

Departamento di Enseñansa Aruba (DEA) kier informa publico cu por haya e reglanan oficial di ortografia y e lista di palabra riba e website [papiamento.aw] . Eyriba tambe por download e spelling checker y por bay na “busca palabra” pa haya sa con pa skirbi palabra.

Actualmente e lista di palabra ta consisti di mas o menos 17.000 palabra. E intencion ta pa den futuro sigui amplia e lista cu mas palabra y revisa e reglanan di ortografia si ta necesario.

Pa esnan cu ta prefera di haya e buki blauw den nan man, DEA ta informa cu esnan interesa por pasa busca un buki blauw libremente na e filial di DEA den e edificio di ex-Codemsa na Cumana (di dos piso parti panort), tanten cu tin den stock.

 


Info / Contact

Pa mas informacion por busca [P] Papiamento den e alfabet menu riba nos homepage of por acudi na e website [Papiamento.aw].

Pa cualkier pregunta por tuma contacto cu DEA – Proyecto Idioma den Enseñansa.

Scroll To Top
  • © 2011-2023 Department of Education Aruba (DEA)
  • T +297-528-3400
  • F +297-528-3434
  • info@ea.aw

By orbitalnets