Search Facebook Instagram Twitter

DEA cu ronda di consulta pa comunidad duna su opinion tambe

November 3, 2022

Departamento di Enseñansa Aruba (DEA) ta informa cu diahuebs awor, dia 3 di november, lo tin e siguiente encuentro pa trata e topico di idioma den enseñansa.

E encuentro aki lo tuma luga 7 or di anochi na Centro Pastoral na Santa Cruz. Esaki lo ta e ultimo anochi di consulta pa comunidad, pues no perde e chens aki.

Na luna di october Departamento di Enseñansa a tene 2 anochi di consulta pa comunidad. Durante e anochinan aki na Oranjestad y San Nicolas, esnan presente a ricibi informacion tocante e proyecto Maneho Integral di Idioma den Enseñansa. E meta di un maneho integral ta pa yega na un liña cora cu ta core di kleuter te universidad pa loke ta trata idioma. E maneho aki lo mester tene cuenta tambe cu Aruba ta un islamultilingual, caminda e idiomanan Papiamento, Hulandes, Ingles y Spaño ta hunga un rol importante.

Pero cua rol cada idioma lo mester haya den enseñansa? Den cua idioma(nan) e muchanan lo mester haya les? Cua idioma(nan) ta importante pa ora nan bay traha? Cua ta importante pa por sigui studia? Y cua ta e idiomanan cu nan lo mester haya na scol como vak? Esakinan ta algun pregunta cu lo bin dilanti e anochi aki.



E proyecto

Na maart 2022 Departamento di Enseñansa Aruba (DEA) a lansa e proyecto Maneho Integral di Idioma oficialmente. Esaki tabata riba peticion di Minister di Enseñansa y Deporte, Sr. Endy Croes. Minister Croes su deseo ta pa scucha mas tanto hende cu ta posibel tocante e topico maneho di idioma den enseñansa (onderwijstaalbeleid). Pa medio di diferente ronda di consulta, e grupo di coordinacion encarga cu e proyecto, ta reuni cu diferente stakeholder. Na mei 2022 a cuminsa cu diferente stakeholder pafo di enseñansa y despues cu stakeholdernan den enseñansa mes. Awor DEA ta brinda e oportunidad pa henter pueblo di Aruba tambe bin duna su opinion tocante idioma den enseñansa. Esaki ta un topico cu actualmente tin hopi atencion di parti di gobierno di
Aruba y tambe di parti di Hulanda.


Aruba

Desde siglo 20 tin hopi rapport y investigacion skirbi tocante e problema di idioma den enseñansa na Aruba. Den transcurso di tempo Departamento di Enseñansa Aruba (DEA) a skirbi diferente nota di maneho (adviesnota’s) pa analisa e situacion y bin cu innovacion. Asina a introduci e Proyecto Scol Multilingual (PSML), cu tabata un proyecto piloto pa cuminsa traha cu un  otro modelo di idioma. Despues di e fase piloto, e innovacion aki ta conoci como SAM, esta Scol Arubano Multilingual.

Maneho di idioma no ta trata solamente idioma di instruccion, sino tambe e idiomanan cu ta ofrece como vak (materia) na scol. Den pasado gobierno a tene consulta cu diferente stakeholder tocante e idiomanan cu nan ta haya importante pa Aruba (Nos Aruba 2025Nationaal Onderwijsplan (NOP) y Plan Educacion Nacional 2030 (PEN 2030).

Na januari 2022, minister Endy Croes a presenta su nota di maneho Enseñansa den Transicion, cu ta enfoca riba e Plan di Educacion Nacional (PEN 2030), SDG 4 (enseñansa di calidad) di Nacionnan Uni y riba e rapport “Tussenrapport Doorlichting van het Arubaanse Onderwijsbestel” di Hulanda.


Hulanda

Maneho di idioma den enseñansa a wordo trata tambe den “Vierlandenoverleg”. Esaki ta un reunion cu ta tuma luga tur aña entre e ministernan di Enseñansa di e paisnan den Reino Hulandes. Banda di esaki, den cuadro di “Landspakket”, un comision di Hulanda a skirbi un rapport tocante maneho di idioma. Den e rapport aki, cu yama “Tussenrapport Doorlichting van het Arubaanse Onderwijsbestel”, e comision di doorlichting a duna como recomendacion pa Aruba yega na un escogencia cla y consecuente pa cu nos maneho di idioma den enseñansa.


Kico ta maneho integral di idioma?

Maneho di idioma den enseñansa ta trata e idiomanan cu ta uza of duna na scol. Esaki ta trata idioma como vak y tambe idioma di instruccion (instructietaal). Kico nos kier como pais? Cua ta e idiomanan importante pa nos logra loke nos kier? Tin un maneho pa e diferente nivelnan di enseñansa. Sinembargo, e comision di doorlichting a constata cu no tin un liña cla den e sistema di enseñansa den su totalidad. E meta di un maneho integral ta pa yega na un liña cora cu ta core di kleuter te universidad. Esaki lo mester percura pa e alumnonan por sigui desaroya nan mes riba nivel personal y prepara nan como miembro di comunidad. E maneho mester prepara nan tambe pa por sigui scol na un siguiente nivel of pa cuminsa traha.


Kico ta un consulta nacional?

Durante un consulta nacional, tur hende na Aruba por duna su opinion, den e caso aki tocante idioma den enseñansa. Tur hende ta haya chens di bisa loke nan ta pensa of bin cu idea. Esaki ta importante, pasobra unabes cu tuma un decision definitivo riba e maneho, esaki lo wordo traduci den ley y tur scol tin cu bay cumpli cu ne.


Registra

Por registra pa e ronda di consulta pa comunidad aki:


Encuesta

Den e siguiente link por yena un encuesta y duna bo input y comentario:


Info / Contact

Pa mas informacion por busca den e alfabet menu riba nos pagina principal:

Pa pregunta por tuma contacto cu:

Scroll To Top
  • © 2011-2023 Department of Education Aruba (DEA)
  • T +297-528-3400
  • F +297-528-3434
  • info@ea.aw

By orbitalnets